Schilderijen met geen alledaags karakter

Het oeuvre van Hilaire Bals, geboren in 1940, omvat voornamelijk stillevens. Vaak vertonen ze, door middel van attributen of achtergronden, linken naar de klassieke oudheid of het surrealisme.

Als stillevenschilder plaatst hij zijn stilleven soms voor een imaginaire lucht of achtergrond waardoor er een vervreemde sfeer ontstaat. De ene keer schildert hij vrolijk blinkend fruit, de andere keer komen thema's als leven en dood aan bod, het zogenoemde Vanitas thema. Dat was ook zo in de 17de eeuwse stillevens al te zien die bol stonden van de iconografie.

De schilder streeft naar spontaniteit in zijn werk en niet louter naar een fotografische picturaliteit, hij gebruikt hiervoor verf met een pasteuze toets.

Ook de confrontatie van verschillende materies op zijn werk is boeiend om zien. Zo houdt hij ervan om 17de eeuwse glazen naast, of op, verweerde bakstenen te plaatsen. Een andere keer plaatst hij Chinees aardewerk op een ruw Vlaams tafelblad. Niet alleen materies zijn belangrijk voor hem, even belangrijk zijn compositie, licht, kleur en ritme in het schilderij.

Hoewel je bij een eerste blik op het werk van Hilaire Bals louter de weergave van de realiteit ziet, merk je bij het naderbij kijken toch meer. Zo vloeit bijvoorbeeld een doek naadloos over in de ondergrond en vice versa.

Biografie

Hilaire Bals (°1940) begon zijn artistieke loopbaan als leerling aan de Academie van Sint-Niklaas met als leraars o.a. Marcel Mutsaerts en Raf Coorevits.

Na deze opleiding wierp hij zich op het schilderen van stillevens, dieren en schilderijen met een symbolistische inslag. Hilaire Bals zijn schilderijen kunnen onmiskenbaar als realistisch beschouwd worden.

Toch is het nooit de bedoeling om een louter fotografische weergave te creëren maar spelen sfeer en interpretatie van de werkelijkheid een belangrijke rol. Steevast, tegen alle stromingen in, blijft hij vakmanschap hoog in het vaandel dragen. Deze doorzetting resulteert in schilderijen die getuigen van liefde voor schoonheid.


Inmiddels is de schildersmicrobe doorgegeven en is ook de zoon van Hilaire Bals is kunstschilder. Wim Bals zet de traditie voort in zijn schilderijen met dieren.


Wim Bals - schilderij "Changing Wheels"

U kan hier de schilderijen van Wim Bals bekijken.

Esthetische samenhang

De objecten op de stillevens lijken door hun compositie en context geen alledaags karakter meer te hebben, ze krijgen een nieuwe betekenis. Vaak componeert hij de objecten tot ze een esthetisch en samenhangend geheel vormen, maar soms dienen de stillevens zichzelf aan en wordt net daardoor een spontane, ongekunstelde sfeer gecreëerd.

De kunstenaar heeft steeds de bedoeling om een harmonieus geheel te maken waarbij kleur- en lichtgebruik van primordiaal belang zijn.
Het gebruik van clair obscur is vaak terug te vinden in de schilderijen. Dit is te vergelijken zoals low-key fotografie waardoor de onderwerpen uit het donker te voorschijn komen.
Clair obscur vindt zijn oorsprong in de 17de eeuw en werd toegepast door onder andere Michelangelo Merisi da Caravaggio en Rembrandt Harmenszoon van Rijn.


Caravaggio - schilderij "David en Goliath"

Stofuitdrukking

Hilaire Bals zoekt zijn onderwerpen vaak op rommelmarkten, in de tuin en antiekbeurzen. De stofuitdrukking is steeds een essentieel aspect in zijn kunstwerken. Het zijn daarom niet in de eerste plaats pronkstillevens maar eerder stillevens met een verleden.


Hilaire Bals - schilderij "Stilleven met oud Vlaams bloempotje"

Ze zijn de getuigen van een vervlogen tijd en zijn daardoor getekend. Dit geeft zijn stillevens hun eigen karakter en ziel mee.